"Bohun" Jacek Komuda - RECENZJA

Rok 2016 został ogłoszony „Rokiem Henryka Sienkiewicza”. W związku z tym faktem, organizuje się liczne wystawy poświęcone temu pisarzowi, publiczne odczyty jego książek, a w telewizji co jakiś czas możemy zobaczyć jedną z ekranizacji sienkiewiczowskiej trylogii. Na pewno każdy kto czytał „Ogniem i mieczem” lub oglądał filmową adaptacje tej powieści, nie mógł przejść obojętnie obok postaci Bohuna. Jak dobrze wiemy był to jeden z głównych czarnych charakterów, konkurent Skrzetuskiego do serca pięknej szlachcianki. W 2006 roku po raz pierwszy na rynku ukazała się powieść Jacka Komudy pt. „Bohun”, przedstawiająca postać kozaka w zupełnie inny sposób niż ten do tej pory obecny w podświadomości wielu Polaków.

     Tytułowy bohater książki Komudy zdecydowanie odbiega swoim wyglądem od postaci znanej z filmu Jerzego Hoffmana granej przez Aleksandra Domogarowa. Poznajemy kozaka jako mężczyznę w średnim wieku. Przypomina bardziej wilka poznaczonego wieloma bliznami niż czarnowąsego amanta z powieści Sienkiewicza. Jakież było moje zaskoczenie kiedy okazało się, że Bohun jest postacią historyczną! Iwan Bohun był pułkownikiem kalnickim, jednym z bardziej utalentowanych wodzów kozackich.

     Postać wspomnianego przeze mnie mołojca nie jest jedyną postacią istotną dla fabuły. Oprócz niego ważną rolę odegra Taras. Był to młody bandurzysta, który posiadał dar jasnowidzenia, nabyty na skutek traumatycznych przeżyć. Warto wspomnieć również o chyba najbardziej tragicznej postaci Bertranda de Danteza. Francuz, któremu ojciec wpajał, że honor jest w życiu najważniejszy, musiał najpierw uciekać ze swojej ojczyzny a później został cudem uratowany spod szubienicy. To właśnie w chwili kiedy uciekł śmierci, postanowił zmienić swój stosunek do życia. Zmienić diametralnie swoje poglądy. Nie mogę również nie wspomnieć o Marku Sobieskim (ojcu przyszłego króla), który jest wzorem świetnego dowódcy a przede wszystkim człowieka kierującego się w życiu zasadami.

     Akcja powieści toczy się wokół bitwy pod Batohem. Co tak naprawdę wydarzyło się w czerwcu 1652 roku, tego do tej pory nie wiadomo. Jedynym co jest pewne to to, że była to największa klęska w historii husarii, gdzie zginął kwiat polskiego rycerstwa. Komuda snuje domysły jak mogło to wszystko wyglądać i jak mogłyby potoczyć się losy Rzeczypospolitej, gdyby tak jak kiedyś Litwinów, dopuszczono Kozaków do herbów szlacheckich.

     Pisarz świetnie odmalowuje rzeczywistość w ówczesnej Polsce. Kłótnie między szlachtą, zrywane sejmy, nieudolny król Jan Kazimierz, powolne chylenie się ku upadkowi Królestwa Obojga Narodów. W jednym ze swoich wywiadów Komuda mówił, że chciał ukazać Rzeczpospolitą Szlachecką taką jaka była naprawdę. Chciał obalić mit utrwalony przez powieści Sienkiewicza. Nie sposób tego nie zauważyć w „Bohunie”. Począwszy od przedstawienia postaci głównego bohatera, a kończąc na temacie, który co tu dużo mówić, nie jest tematem godnym pisania „ku pokrzepieniu serc”. Warto tutaj również wspomnieć o dialogach, które nie raz bogate są w wulgaryzmy, ale dzięki temu stają się „krwiste” i bardziej prawdziwe.

     Na koniec chciałbym Wam jeszcze opowiedzieć o tym co mnie najbardziej zachwyciło w „Bohunie”. Jest to opis szarży husarii. Po prostu mistrzostwo! Pisarzowi udało się odtworzyć cząstkę potęgi ataku polskiej jazdy oraz sprawić, że czytelnik czuje w sercu dumę, że nasz kraj mógł się poszczycić tak wspaniałą bronią.

     „Bohun” to powieść dla każdego miłośnika historii. A wydanie z okładką od Dark Crayona będzie ozdobą każdej biblioteczki.