"Ostatni Honorowy" Jacek Komuda - RECENZJA

13 kwietnia 2015 roku polskie i angielskie media obiegło nagranie, w którym polski szlachcic Jan Żylińki wyzywa na pojedynek kontrowersyjnego brytyjskiego polityka Nigela Farage’a. Rozgorzała dyskusja, w której głos zabrali eksperci od kodeksu honorowego. Dyskutowano o pojęciach dzisiaj kompletnie zapomnianych i nieużywanych jak chociażby „zdolność honorowa”. Wydana pod koniec marca tego roku najnowsza książka Jacka Komudy nie mogła mieć lepszej promocji.

            Komuda jest jednym ze „sztandarowych” pisarzy wydawnictwa „Fabryka Słów”. Swoich czytelników przyzwyczaił do tego, że prowadzi krucjatę przeciwko wyidealizowanemu sienkiewiczowskiemu wizerunkowi Polski Szlacheckiej. Dlatego też pojawienie się książki, której akcja toczy się w czasach PRL-u była dość dużym zaskoczeniem.

            „Ostatni Honorowy” to historia młodego szermierza warszawskiej Legii- Kuby Błażyka. W czasach komunizmu zwycięzcą zawodów mógł być tylko i wyłącznie zawodnik z sierpem i młotem na sercu. Rośnie frustracja w duszach młodych reprezentantów Polski. Ze względu na „solidarność” dyplomatyczną rządu Polski Ludowej i Związku Radzieckiego zapada decyzja o nie wystawieniu naszej reprezentacji na mistrzostwach w Los Angeles. W kraju brakuje wszystkiego. Sklepowe półki świecą pustką. Wtedy to właśnie główny bohater powieści otrzymuje propozycję nielegalnych walk organizowanych przez milionerów na zachodzie Europy.

            Akcja powieści pędzi niczym Pendolino. Autor szybko i bez zbędnego rozpisywania się przechodzi od pojedynku do pojedynku. Sceny walki pomimo używania do ich opisu specjalistycznych sformułowań są na tyle sugestywne, że czytelnik bez większego problemu może sobie wyobrazić ich przebieg. „Jacek nad Jackami” jest pisarzem, który do perfekcji opanował nie tylko fechtunek piórem ale i również w wolnej chwili z zapałem macha szabelką. To dlatego jego opisy są jakby żywcem wyrwane z dobrego filmu z gatunku „płaszcza i szabli”.

            Na uwagę zasługują dialogi. Język jakim posługują się postaci jest ostry i męski, dzięki temu możemy sobie wyobrazić ludzi z krwi i kości. Wierząc, krótkiemu zdaniu na stronie tytułowej „Ostatniego Honorowego” powieść oparta jest na faktach autentycznych. Oczywiście zmieniono imiona i nazwiska bohaterów. Jeśli jest prawdą to co pisze wydawca to jestem pod wrażeniem. W życiu nie spodziewałbym się, że pod koniec XX wieku ludzie mogli do rozwiązywania sporów używać szabli a raczej wytrenowanych mistrzów tego oręża.

            Jacek Komuda przybliżył mi czasy, które znam tylko z opowieści rodziców. Niekończące się kolejki, wieczny brak wszystkiego. Moment w historii Polski, kiedy nie można było podróżować bo mało kto mógł otrzymać paszport. Wydarzenia opisane w „Ostatnim Honorowym” były tak dobrze opisane, że „odczułem”  ponurą  atmosferę czasów PRL-u. Dziwię się ludziom, którzy z rozrzewnieniem wspominają tamte czasy.

            Od strony wizualnej książka prezentuje się bardzo dobrze. Ilustracje stworzone przez Roberta Adlera doskonale oddają klimat powieści. Postać na okładce (swoją drogą mi przypomina Marszałka Piłsudskiego) nawiązuje do wątków, których akcja toczy się w 1938 roku.

            Po odłożeniu książki na półkę dość długo nie mogłem znaleźć sobie innej lektury. Obudził się we mnie jakiś sentyment do czasów kiedy dane SŁOWO coś znaczyło. Do czasów kiedy uścisk dłoni wystarczał i nie były konieczne setki podpisów na nikomu potrzebnych dokumentach.           

            „Ostatniego Honorowego” polecam wszystkim, którzy lubią książki o szybkiej akcji z tajemnicą z przeszłości w tle. Historia Kuby Błażyka doskonale nadaje się na scenariusz filmu sensacyjnego (tak na marginesie według najnowszych informacji Komuda sprzedał prawa do ekranizacji „Zborowskiego”). Mam jednak pewne wątpliwości czy książka przypadnie do gustu Paniom. Jednak niech to One o tym zdecydują J